Манай улсад тусаад байгаа бүх өвчин эмгэгийг анагааж, хөгжлийн зөв голдрилд нь оруулахын тулд эхлээд төрийг хямралаас ангижруулаад дараа нь Монгол улсын хөгжлийн зөв бодлого, төлөвлөлтийг ярих боломжтой болно.
Нэгдүгээрт. Төрийн тогтолцоог зөв болгох.
Улсаа, улс төрөө эрүүлжүүлье гэвэл дээрээсээ нь эхлэх хэрэгтэй. Энэ нь төрийн тогтолцоогоо зөв болгоно гэсэн үг. Зөв болгох гол чиглэл, үзэл санаа нь дараах зүйлд чиглэгдэх ёстой гэж үзэж байна:
- УИХ-ын гишүүн болохын тулд хэдэн тэрбумаар мөнгө зарцуулдаг хэрэгцээ, шаардлагыг нь үгүй болгох. Хүн УИХ-ын гишүүн болсон л бол огцом баяжиж болдог механизмыг үгүй болгох.
- УИХ бүх хуулийг баталдаг биш, эрх ашгийн зөрчил үүсгэж болох хуулийг өөр субъект баталдаг байхаар хуулийн зохицуулалт хийсэн байх. Ингэснээр УИХ-ын гишүүд өөрсдийгөө хуулиар хуяглан хамгаалуулаад, өөрсдийн эрх мэдлээ улам өргөтгөөд, гишүүд нь хариуцлагаас чөлөөлөгдсөн, дархлагдсан хүмүүс болж, дараа жилд өөрсдийгөө дахин сонгуулах нөхцөлийг өөрсдөдөө бий болгодог боломжийг үгүй болгоно.
- “Нам нь төрийн толгойд гарчихлаа” гэдэг яриа, ойлголтыг бодит байдал дээр нь үгүй болгох. Өөрөөр хэлбэл улс төрийн харилцаанд оролцож байгаа намын одоогийн оролцоог хумих, өнөөгийн олон улсын жишгээр биш Монголын онцлогоор өөрчлөх. Монголын цөөхөн хүн ам намын харьяаллаараа хуваагдах, бараг дайсагналцах, намчирхах байдлыг үгүй болгох, эрх барьж буй нам дагасан бол амьдрал нь сайжирдаг, өөр намын гишүүн бол хавчигдан гадуурхагддаг байдлыг эцэслэх зорилготой.
Үүний тулд одоогийн бүтэц, бүрэн эрхэд дараах байдлаар өөрчлөлт оруулах шаардлагатай гэж үзэж байна:
1. УИХ-ын бүрэн эрхэд түүний мөнгө олох хэрэгсэл болгодог эрх хэмжээг нь хязгаарлахад чиглэгдсэн дараах өөрчлөлтүүдийг тусгах:
